ไม้ร่วมกอ (เล่ม 1-2) (ศุภร บุนนาค)

“เจ้า ต่อม ต่อม โว้ย”

“ครับ ป๋า”

“ยก กระถาง ใบ เล็ก ที่ เปล่าๆ อยู่ นั่น น่ะ มา ให้ ป๋า หน่อย หมอ นี่ มัน ยัง ไง นา

บอก ให้ วาง น้อง ลง เสีย ก่อน ตัว เจ้า เท่า เมี่ยง แบก ทั้ง กระถาง ทั้ง น้อง ไหว หรือ”

“พ่อ ต่อม วาง น้อง เสีย ก่อน ลูก มา ซี จ๊ะ แม่ จะ อุ้ม ไว้ ให้”

“อื้อ ฮือ เจ้าตัว น้อย หนัก อึ้ง เทียว ครับ แม่ ครับ เดี๋ยว น้า เดี๋ยว

พี่ ต่อม กลับ มา เล่น จี๋จ่อ ด้วย ใหม่ แม่ ครับ นี่ ครับ ฝาก น้อง ไว้ เดี๋ยว”

คน ทั้ง สี่ ชุลมุน กัน อยู่ หน้า ตึก ใหญ่ ทรวดทรง โอ่โถง แต่ ว่า ค่อนข้าง โบราณ

หลัง หนึ่ง คน ทั้ง สี่ นี้คน หนึ่ง เป็น ชาย อายุ ราว ห้า สิบ สง่า ผ่าเผย ร่าง สูง ใหญ่

เค้า หน้า ดุ และ เคร่งขรึม หนวด ที่ ไว้ ป ราย ลง มา จาก ริม ฝีปาก บน ยิ่ง ส่ง หน้า เข้ม

ให้ ดุ คม ยิ่ง ขึ้น ส่วน สุภาพสตรี เสียง หวาน ที่ เด็กชาย ต่อม เรียก ว่า แม่ ครับ ทุก คำ

นั้น อายุ คง จะ อ่อน กว่า ท่าน สามี มาก เพราะบุตร ชาย คน เดียว ของ เธอ ขณะ นี้

อายุ เพิ่ง ชนขวบ คุณหญิง กัลยา อ่อน กว่า สามี เกือบ สิบ ปี แต่ การ ที่ บุตร ชาย

อายุ เพิ่ง ชนขวบ นั้น ไม่ ใช่ เพราะ เพิ่ง สมรส กัน ทั้ง สอง สมรส กัน มา นาน ถึง

สิบ หก ปี แล้ว เพิ่ง มี บุตร ชาย คน เดียว นี้ ส่วน ที่ เรียก เธอ ว่า แม่ ครับ อีก คน หนึ่ง

นั้น เป็น บุตรบุญธรรม เขา ชื่อโท มัส ส เป็น เซ อร์ บิดา ของ เขา สูญหาย ตาย จากไป

พร้อม กับ เรือรบ ของ ชาติ เขา ที่มา บรรทุก ชน ชาติ อังกฤษ กลับ ประเทศ บ้าน เกิด

และ ถูก ตอร์ปิโด สังหาร เสีย เมื่อ สอง ปี มา นี้ โท มั สมี ชื่อเล่น ซึ่ง บิดา บังเกิดเกล้า

และ เพื่อนฝูง ของ บิดา เรียก เล่น ว่า ‘ทอม มี่’ ท่าน รัฐมนตรี มานิต ย์ ผู้ รับ เขา ไว้

เป็น บุตร และ คุณหญิง กัลยา พร้อม ใจ กัน เรียก เขา ตาม เสียง อย่าง ไทยๆ ว่า

‘ต่อม’

ต่อม ใน ขณะ นี้ อายุ ได้ เก้า ขวบ น่า รัก ที่สุด เท่า ที่ เด็กชาย ผู้ มี เลือด อังกฤษ

ประสม สาว ไทย เหนือ จะ น่า รัก ได้ ผม สี น้ำตาล ทอง เส้น หยักศก เล็กน้อย หนา

ปกคลุม ศีรษะ อัน ได้ รูป งาม นัยน์ตา โต ใส สี น้ำตาล เข้ม และ ตาขาว สี เข้ม จน

เป็น สี ฟ้า จัด ร่างกาย อัน แข็ง แรง แขน ขา เป็น ท่อน กลม นั้น มี ผิว ขาว อม ชมพู

และ จมูก โด่ง สวย คุณหญิง กัลยา อ้า แขน รับ ต่อม ทันที ที่ ท่าน สามี นำ เขา มา ขอ

ความเห็น ใจ เมื่อ สอง ปี มา นี้ ท่าน บอก กับ ภรรยา ยอดรัก คน เดียว ของ ท่านนี้ อย่าง

ไม่ แน่ใจ ว่า เธอ จะ ยินดี รับ เลี้ยง เด็ก ที่ ไม่ ใช่ เลือดเนื้อเชื้อไข และ ไม่ ใช่ เลือด ไทย

แท้ หรือ ไม่

“เธอ เวทนา กับ เด็ก ที่ มัน เกิด มา ไม่ ประสีประสา เถิด แม่ มัน ก็ ตาย ไป แล้ว

พ่อ มัน ก็ ถูก จับเป็น เชลย ทรัพย์ สมบัติ ไม่ มี เหลือ เจ้า เอ๊ด เป็น คน ดี ที่สุด คน หนึ่ง

ที่ ฉัน เคย มี เพื่อน มา มัน ไม่ แคร์ กับ อะไร เลย ที่ ถูก รวบ ตัว เข้า ค่าย เชลย คราว นี้

สิ่ง เดียว ที่ มัน ห่วง คือ เจ้า ทอม มี่ คน นี้ เธอ จะ เมตตา มัน อย่าง สัตว์ ผู้ ยาก ได้ ไหม”

คุณหญิง กัลยา แทบ จะ หัวเราะ สีหน้า ขอ ความเห็น ใจ ของ สามี หน้า ดุ

เคร่ง ของ ท่าน เพียร จะ ทำให้ ดู ละห้อย เท่าไร ก็ ไม่สู้ จะ ได้ ผล นัก กลาย เป็น เหยเก

มาก กว่า แต่ ตัว เธอ เอง นั้น หัวใจ ตกเป็น ทาส ความ น่า รัก ของ เด็ก และ ความ

กระหาย ที่ จะ มี บุตร สัก คน หนึ่ง มา นาน ถึง สิบ สี่ ปี แล้ว เธอ มา จาก ครอบครัว สูง-

ศักดิ์ ซึ่ง มี พี่น้อง เกี่ยวดอง เขย สะใภ้ มากมาย จน นับ ไม่ ถ้วน นึก ไม่ ถึง เลย ว่า

ตัว เธอ เอง จะ สมรส มา นาน ถึง เท่า นี้ แล้ว และ ไม่ มี บุตร เลย สัก คน เพราะฉะนั้น

เธอ จึง หัวเราะ พลาง ก้ม ลง จูง เด็ก เสีย แทนที่จะ ไป มัว ตอบ คำ วิงวอน อย่าง เหยเก

ของ สามี

“ไม่ ใช่ สัตว์ ผู้ ยาก หรอก คุณ พ่อ พูด อะไร ก็ ไม่ รู้ หนู ฟัง แล้ว คง ไม่ รู้ เรื่อง

หนู จะ มา เป็น ลูก พ่อ แม่ ต่างหาก หนู ชอบ บ้าน เรา ไหม ฉัน รู้จัก ปา ป้า ของ หนู

ดี คุณ เอ๊ด น่ะ เรา เป็นเพื่อน รัก กัน คุณ พ่อ ของ หนู ปา ป้า น่ะ ถูก จับ เข้า

ค่าย เชลย ใช่ ไหม ตัว หนู ถ้า หาก คุณ พ่อ ที่ นี่ ไม่ รับ เป็น ลูก หนู ก็ จะ ต้อง เข้าไป

อยู่ ใน ค่าย ลำบาก มาก ปา ป้า ไม่ ต้องการ ให้ เป็น อย่าง นั้น หนู รัก ปา ป้า ต้อง

เชื่อฟัง ปา ป้า ใช่ ไหม จ๊ะ ทีนี้ หนู ก็ ต้อง มา เป็น ลูก พ่อ แม่ ที่ นี่ บ้าน นี้ ก็ เป็น บ้าน

ของ หนู เหมือน กัน เข้าใจ นะ จ๊ะ”

“แล้ว ผม จะ ได้ พบ พ่อ ผม อีก ไหม ฮะ ผม รัก พ่อ ผม ฮะ เขา จับ พ่อ ผม ไป

ทำไม ฮะ พ่อ ผม ไม่ ได้ ขโมย หรอก ฮะ ไม่ ได้ พูด ปด ด้วย”

ทอม มี่ ตอน นั้น พูด ภาษา อังกฤษ คล่อง อย่าง เดียว ส่วน ภาษา ไทย พูด ได้

แต่ คำ ด่า ซึ่ง คนใช้ สอน ให้ ตาม ธรรมเนียม คนใช้ บ้าน ฝรั่ง ที่ จะ สอน ภาษา ดีๆ

ให้ ลูก นายจ้าง นั้น ไม่ มี ทอม มี่ จึง ด่า ได้ รวดเร็ว และ มี ประสิทธิภาพ ไม่ แพ้ ลูก คน

ไทย แท้ แต่ นอกเหนือ คำ ด่า ไป แล้ว ทอม มี่ พูด ได้ แต่ ภาษา อังกฤษ เพราะ นาย

เอ็ด เวิร์ด ส เป็น เซ อร์ เลี้ยง บุตร อย่าง ต้องการ ให้ เป็นอังกฤษ แท้ แม้แต่ อาหาร

การ กิน ทอม มี่ ก็ ต้อง มา หัด กิน อาหาร ไทย ที่ บ้านใหม่ นี้ เขา ยัง จำ มารดา ของ เขา

ได้ หล่อน เป็น ภาพ ที่ อ่อนหวาน น่า รัก และ งดงาม อยู่ ใน ความ ทรง จำ ของ เขา

บิดา ของ เขามิได้ สมรส กับ หล่อน เพียง เพื่อ ให้ หล่อน เป็นที่ รอง รับ ความ ปรารถนา

แต่ อย่าง เดียว เขา ได้ พา หล่อน เข้า โบสถ์ สมรส และ รับรอง เพื่อนฝูง อย่าง คน

เสมอ บ่า เสมอ ไหล่ กัน มิส ซิ สสเป็นเซอร์ผู้ อ่อนหวาน และ ค่อนข้าง บอบบาง

ถึงแก่กรรม ไป เมื่อ สาม ปี มา นี้ เมื่อ ทอม มี่ อายุ ได้ เพียง สี่ ปี หล่อน ชื่อ ขัน แก้ว

ทอม มี่ เพิ่ง จะ ได้ พบ สุภาพสตรี ที่ อ่อนหวาน งดงาม ทัดเทียม มารดา ของ เขา เมื่อ

มา พบ สุภาพสตรี มารดา ใหม่ ของ เขา คน นี้ เอง ว่า ถึง ความ งาม ดูเหมือน เธอ

ผู้ นี้ จะ มี ภาษี กว่า มารดา ของ เขา เสีย อีก จริง ด้วย เธอ งาม สง่า ร่าง สูง โปร่ง และ

มี ท่าทาง เดิน ที่ เยื้องกราย ผิด จาก มารดา ผู้ สงบเสงี่ยม อ่อนหวาน ของ เขา แต่

เสียง ที่ พูด และ ถ้อยคำ นั้น อ่อนหวาน จับ อก จับใจ ทำให้ เด็ก ที่ กระหาย เสียง

ปลอบโยน ของ มารดา มา นาน มี ความรู้สึก ดีใจ ที่ ได้ มา อยู่ บ้านใหม่ ได้ ทันที

เมื่อ ได้ ฟัง คำ พูด ของ เขา เช่น นั้น เขา จำ ได้ ว่า ดวงตา ดำ งาม ที่ เหมือน

ดวงตา มารดา ของ เขา มาก เพราะ มัน มี สี ดำ สนิท และ กว้าง ดูดดื่ม เป็น เงา ซึ้ง ไม่ ใส

คว้างๆ เป็น สี น้ำเงิน มัวๆ เหมือน ตา ผู้หญิง อื่นๆ ที่ เป็นเพื่อน บิดา ของ เขา เขา

จำ ได้ ว่า ดวงตา ดำ ใหญ่ คู่ ใหม่ นี้ มี เงา เยิ้ม หล่อ ขึ้น มา ทันที และ เขา แปลก ใจ มาก

ที่ เธอ ตอบ เขา เป็น ภาษา อังกฤษ อย่าง คล่อง และ นุ่มนวล ที่ เขา แปลก ใจ นั้น ก็

เพราะว่า บิดา ของ เขา เคย บอก กับ เขา ว่า คน ไทย พูด อังกฤษ กัน ได้ ทั่วไป มาก

บ้าง น้อย บ้าง แต่ สำเนียง ไม่ค่อย ดี นัก และพวก ผู้หญิง มัก พูด ไม่ค่อย ได้ แม้แต่

มารดา ของ เขา เอง หล่อน ก็ พูด ช้าๆ ที ละ คำ กับ บิดา ของ เขา แต่ ถึง กระนั้น ท่าน

บิดา ของ เขา ก็ รัก เธอ โดย ไม่ เสื่อม คลาย แต่ คุณ แม่ คน ใหม่ นี้ พูด ภาษา อังกฤษ

คล่อง ทีเดียว และ เสียง ไพเราะ นุ่มนวล ใน ขณะ ที่ เธอ โต้ตอบ กับ เขา นั้น เธอ ก็

จูงมือ เขา เดิน ช้าๆ ไป สู่ ตัว ตึก ใหญ่ นั้น ด้วย คุณ พ่อ ที่ ทำ หน้า เหยเก เมื่อ แต่ กี้ เดิน

ตาม มา ช้าๆ สีหน้า ปราศจาก ความ เหยเก เมื่อ แต่ กี้ นี้ แต่ มี ความ พอใจ และ

ภาคภูมิ ใจ ปรากฏ ฉาย อยู่ บน ดวง หน้า นั้น ภรรยา ของ ท่าน เป็น กุลสตรี ผู้ ที่ สร้าง

ความ ภาคภูมิ ใจ ให้ เกิด แก่ สกุล และ สามี มิได้ ขาด ชีวิต ของ รัฐมนตรี มานิต ย์ นับ

แต่ สมรส กับ คุณ กัลยา มา มี แต่ ความ สุข ราบรื่น และภาคภูมิ ใจ ยัง ขาด อยู่ อย่าง

เดียว คือ บุตร ที่ จะ สืบสาย โลหิต เท่านั้น

คุณ แม่ จูง เขา มา จนถึง บันได ใหญ่ หน้า ตึก จึง ทรุด ตัว ลง นั่ง และ ดึง มือ เขา

ให้ นั่ง ลง ด้วย เธอ ลูบ ผม สี ทอง ดก หนา ของ เขา ใน ขณะ ที่ อธิบาย เกี่ยว กับ บิดา

ของ เขา “ปา ป้า ไม่ ได้ ถูก จับ เพราะ มี ความ ผิด ท่าน ถูก นำ ตัว ไป กักกัน รวม กับ คน

อื่นๆ อีก มากมาย เทียว ลูก ทอม มี่ รู้ เรื่อง สงคราม แล้ว ไม่ ใช่ หรือ ปา ป้า ทำ งาน

หนังสือพิมพ์ คง เคย พูด ให้ รู้ บ้าง นั่นแหละ ที่ มิส เ ตอ ร์ส เป็น เซ อร์ ถูก กักกัน ก็

เพราะ เป็น เรื่อง ของ สงคราม ไม่ ใช่ เพราะ คน ไทย โกรธ หรือ เกลียด หรือ เพราะ

ปา ป้า มี ผิด อะไร เมื่อ เสร็จ สงคราม แล้ว ทอม มี่ ก็ คง ได้ พบ ปา ป้า อีก ถ้า ทอม มี่

ยัง คง ติด อยู่ กับ ปา ป้า ก็ จะ ต้อง ถูก ส่ง ไป อังกฤษ เมื่อ ไร มี เรือ มา รับ เชลย เขา ก็ คง

ส่ง ไป แล้ว อาจ ไม่ ปลอดภัย ปา ป้า ต้องการ ให้ หนู อยู่ อย่าง ปลอดภัย แล้ว โต

ขึ้น ทำ งาน ที่ ปา ป้า ทิ้ง ไว้ หนู เข้าใจ นะ จ๊ะ”

ตา สี น้ำตาล โต ใส เหมือน ตาก วาง จ้อง จับ ดวง หน้า อัน อ่อนหวาน นั้น เมื่อ

เธอ ชี้แจง จบ ลง น้ำตา ก็ ไหล ริน ลง มา อาบ แก้ม สีชมพู ของ ทอม มี่ เมื่อ อยู่ กับ

ปา ป้า และ เมื่อ ท่าน ถูก จับ นั้น ทอม มี่ ไม่ ได้ ร้องไห้ น้ำตา ไหล เลย มิส เ ตอ ร์

ส เป็น เซ อร์ สอน บุตร ชายมิให้ ร้องไห้ เขา บอก ว่า “น้ำตา ไม่ ใช่ ของ สำหรับ ผู้ชาย

คน อังกฤษ ต้อง เรียน ฝึก ตัวเอง เพราะ คน อังกฤษ จะ ต้อง ปกครอง คน อื่นๆ อีก

ทั่ว โลก ถ้า เขา ปล่อย ให้ น้ำตา ไหล คน ใต้ บังคับ ของ เขา ก็ จะ เอาอย่าง หรือ ไม่

อย่าง นั้น ก็ จะ รู้สึก ว่า นาย อังกฤษ ของ เขา นั้น ไม่ แตก ต่าง กับ เขา เลย” มิส เ ตอ ร์

ส เป็น เซ อร์ สอน ทอม มี่ อย่าง นี้ ทอม มี่ จึง ดีใจ ที่ ตอน นี้ คุณ แม่ ไม่ ยัก ห้าม เมื่อ

เห็น น้ำตา ของ เขา ไหล พรากๆ ออก มา อาบ แก้ม เขา ระงับ ไม่ อยู่จริงๆ เขา กลัว

ปา ป้า จะ ตาย คุณ กัลยา เช็ดน้ำ ตา ให้ เขา ด้วย ผ้าเช็ดหน้า ผืน น้อย หอม กรุ่น ของ

เธอ แล้ว เธอ ก็ ซับ น้ำตา ของ เธอเอง บ้าง ทอม มี่ รู้สึก ว่า ช่าง เป็นการ วิเศษ เสีย

จริงๆ ที่ มี แม่ ที่ รู้จัก ร้องไห้ พร้อม กับ เขา เขา พิง ศีรษะ สี น้ำตาล ทอง นั้น กับ ไหล่

ของ เธอ อย่าง สนิทสนมและ ร้องไห้ หงิงๆ เสีย พอใจ เมื่อ เขา ร้อง จน รู้สึก ว่า พอ

แล้ว นั้น คุณ พ่อ มานิต ย์ ก็ มา นั่ง อยู่ อีก ข้าง หนึ่ง ของ เขา แล้ว ท่าน ถอน ใจ และ

พูด อย่าง ระบาย ความรู้สึก ออก มา กับ ลม หายใจ นั้น “สงคราม สงคราม สงคราม

ไม่ รู้ ว่า ใคร ได้ อะไร จาก สงครามคราว หนึ่งๆ รู้ แต่ เพียง ว่า จะ ไม่ สงคราม ก็ ไม่ ได้

บางที เรา อาจจะ แก้ตัว ได้ กระมัง ว่า เรา ต้อง เข้า สงคราม ก็ เพราะ ถ้า ไม่ เข้า เหตุ-

การณ์ มัน จะ ยิ่ง ร้าย กว่า เข้าไป เสียรู้ แล้วๆ”

คุณ แม่ ค้าน อย่างอ่อนหวาน และ ทอม มี่ เริ่ม จะ เข้าใจ วิธีการ ของ คุณ แม่

ว่า เธอ มี วิธี จูงใจ คน ปลอบ ใจ คน ให้ ทำ อะไร ต่อ ไป ได้ สะดวก และ สบาย ใจ ขึ้น แล้ว

ความ สำเร็จ ก็ตาม มา เขา เริ่ม รู้จัก ผู้หญิง ดี ขึ้น ตั้งแต่ วัน นั้น ผู้หญิง นี่ เป็น เพศ

ที่ วิเศษ นหนักหนา ช่าง น่า ชื่น ใจ นี่ กระไร ที่ มี ผู้หญิง ไว้ คอย พูด อะไร ให้ เรา สบาย

ใจ อยู่ เคียง ข้าง อย่าง นี้ นี่เอง บิดา ของ เขา จึง รัก มารดา ของ เขา นัก และ เมื่อ เธอ

ผู้ นั้น จาก ไป เขา จึง มิได้ มี ภรรยา ใหม่ เห็นจะ เป็น เพราะ ผู้หญิง อื่น ไม่ ดี เท่า คุณ แม่

สอง คน ของ เขา นี่ กระมังเป็น ความรู้ ที่ จะ ต้อง ศึกษา ต่อ ไป วัน นั้น คุณ แม่ ตอบ คำ

รำพึง ของ คุณ พ่อ ว่า

“ไม่ ใช่ เรา จะ แก้ตัว หรอก ค่ะ ความ จริง มัน เป็น อย่าง นั้น จริงๆ เรา จะ หนี

หัวซุกหัวซุน ไป ไหน ได้ ล่ะ คะเมื่อ มี คน อยาก รบ ก่อกวน อยู่ ข้างๆ เหมือน นัก มวย

หนี ไป ก็ ตกขอบ สังเวียน เท่านั้น” คุณ พ่อ หัน ไป ยิ้ม อย่าง รัก ใคร่ ให้ คุณ แม่ เพราะ

ท่าน เอง เป็น รัฐมนตรี คน สำคัญ ใน สมัย สงคราม ท่าน จึง ต้องการ ข้อ ปลอบ ใจ ใน

การ ที่ บ้านเมือง ของ เรา คือ เมือง ไทย จำ ต้อง เข้า พัวพัน ใน การ สงคราม ด้วย

“ตกลง เรา ก็ เป็นอันว่า ได้ ลูกชาย มา คน หนึ่ง สงสาร อ้าย เอ๊ด มัน มัน เป็น

คน ดี ดี กว่า เพื่อน ไทย ของ เรา หลาย คน เสีย อีก จริง ไหม คุณ เล็ก นี่ มัน ก็ จะ ต้อง

ถูก ส่ง ไป กับ เรือ ชาติ เป็นกลาง ที่ จะ มา รับ เชลย กลับ บ้าน แล้ว มัน เป็น เชลย พลเรือน

มี สิทธิ์ ได้ กลับ บ้าน ก่อน พวกทหาร”

“เรือ ชาติ เป็นกลาง ถ้า อย่าง นั้น ก็ ปลอดภัย ซี คะ ใคร จะ ตอร์ปิโด เรือ ชาติ

เป็นกลาง ล่ะ”

ท่าน บิดา ส่าย หน้า อย่าง หนักใจแล้ว ตอบ อย่าง ไม่ หวัง อะไร นัก “เขา ส่ง

เพียง ครึ่ง ทาง เท่านั้น น่ะ ซี คุณ เรือ เขา มี ไม่ กี่ ลำ ใคร เขา จะ ขนส่ง ไป จนถึง บ้าน

ก็ คง ต้อง ไป ถ่าย เรือ กัน แถวๆ สุ เอ ซ หรือ อ้อม ไป แอฟริกาใต้ โน่น ถ้า เขา มี เรือพอ

แต่ ไม่ มี หวัง พี่ ว่า คง ถ่าย เรือ กัน แถว คลอง สุ เอ ซ มาก กว่า อ้อม แหลม นั่น มัน

ตั้ง เกือบ สาม เดือน ถ้า ไป ทาง นั้น ละ ปลอดภัย แน่”

“ถ้า อย่าง นั้น…” คุณ กัลยา หน้าซีด ลง ท่าน สามี น้อม ศีรษะ รับ เป็น

การเ ตือน มิ ให้ ภรรยา พูด ต่อ ไป ทอม มี่ จับความ ที่ พูด กัน เป็น ภาษา ไทย ได้ รางๆ

แหงน หน้า มอง คน นั้น ที คน นี้ ทีก็ได้ เห็น คุณ แม่ หุบปาก นิ่ง เงียบ หน้า สลด มิ ช้าก็

จูงมือ เขา ดึง ให้ ลุก ขึ้น และ บอก กับ เขา อย่าง อ่อนหวาน “อะไร ก็ ช่าง เถิด ต่อไปนี้

แม่ จะ เรียก หนู ว่า ต่อม หนู เป็น ลูก คุณ พ่อ ลูก แม่ บ้าน นี้ เป็น บ้าน ของ หนู อีก

สอง สาม วัน แม่ จะ พา หนู ไป เยี่ยม คุณ พ่อ หนู จะ ได้ แน่ใจ ว่า ปา ป้า ต้องการ ให้ เป็น

อย่าง นี้ จริงๆ”

ทอม มี่ ได้ เห็น หน้า บิดา เป็น ครั้ง สุดท้าย ก่อน ที่ มิส เ ตอ ร์ เอ็ด เวิร์ด ส เป็น-

เซ อร์ จะ ได้ เดินทาง ไป พร้อม กับ เพื่อน ร่วม ชาติ อีก หลาย สิบ คน บ้าง ก็ ไป กับ

ครอบครัว บ้าง ก็ ไป แต่ คู่ สามี ภรรยา และ บ้าง ก็ ไป คน เดียว อย่างไรก็ดี นั่น

ก็ เป็นการ พบหน้า ครั้ง สุดท้าย ของ ทุก คนใน ที่ นั้น เพราะ หลังจาก ที่ ได้ มี การ ถ่าย เรือ

จาก เรือ ชาติ เป็นกลาง แล้ว เรือ ที่ พา เขา กลับ บ้าน ก็ ถูก ตอร์ปิโด จาก เรือ ใต้ น้ำ

ที่ มี อยู่ เกลื่อนกลาด เมื่อ ห่าง ฝั่ง ฝรั่งเศส มา ไม่ กี่มากน้อย ไม่ มี ใคร รอด จาก การ

ระเบิด ของ เรือ ลำ นั้น และ บิดา ของ ทอม มี่ อยู่ ใน จำนวน นั้น ด้วย เมื่อ พบ หน้า

กัน นั้น เพราะ เหตุ ที่ เป็นการ พบ ครั้ง สุดท้าย ผู้ คุม ค่ายกักกัน จึง อนุญาต ให้ ด้วย

อัธยาศัย ไมตรี และ เพราะ เศร้า ใจ ด้วย ให้ คน ทั้งหมด ได้ พบ กัน นาน ถึง เกือบ ชั่วโมง

บิดา กอด บุตร ไว้ กระชับ แน่น เขา ยัง คง ไม่ ร้องไห้ และ กอด บุตร มิ ให้ มี น้ำตา เช่นเคย

มิส เ ตอ ร์ส เป็น เซ อร์ มอง ดู สภาพ ของ บุตร ชาย ปราดเดียว ก็ เข้าใจ ได้ ว่า บุตร ของ

เขา ได้ รับ การ ดูแล อย่าง ดี เยี่ยม และ บัดนี้ ผู้ ที่ จะ ทำ หน้าที่ เป็น บิดา มารดา ให้ แก่

บุตร ของ เขา นั้น ทำ หน้าที่ ได้ ดี กว่า เขา เสีย อีก เพราะ นอกจาก การ ให้ ปัจจัยสี่

แก่ ชีวิต แล้ว ท่าน ทั้ง สอง ยัง จะ ได้ ให้ สิ่ง ที่ มิส เ ตอ ร์ส เป็น เซ อร์ ไม่ สามารถ ให้ แก่

บุตร ของ เขา ได้ ด้วย ตัวเอง อีก ด้วย สิ่ง นั้น คือ หา หลัก ให้ บุตร ของ เขา ได้ ยึด อย่าง

มั่นคง ท่าน ทั้ง สอง จะ เลี้ยงดู ทอม มี่ อย่าง บุตร ผู้ มี ตระกูล ไทย แทนที่จะ เลี้ยง

เขา ให้ โต ขึ้น มา ใน ฐานะ คน เคว้งคว้าง ไม่ รู้ ว่า ตน เอง นั้น มี ชาติ เชื้อ อะไร แน่ ฝรั่ง

หรือ ไทย แม้ จะ ได้ รับ การ ศึกษา ดี ยิ่ง เท่าไร และ มี ฐานะ ทางการ เงิน ที่ บิดา ปลูกฝัง

สร้าง ไว้ ให้ เท่าไร ทอม มี่ ก็ จะ อยู่ ใน ฐานะ เคว้งคว้าง เช่น นั้น ตลอด อายุ ของ เขา

ถ้า เขา มิได้ รับ การ ปลูกฝัง ใน จิตใจ ให้ รู้ ว่า เขา เป็น คน มี แผ่นดิน บ้านเกิดเมืองนอน

เหมือน กัน และ เขา นั้น เป็น ไทย เพราะ เหตุ ที่ ได้ เกิด ใน แผ่นดิน ไทย และ รัก

แผ่นดิน นี้ นี่เอง เป็น เคล็ด ที่ ฟัง ดู ทำได้ ง่าย แต่ ที่จริง นั้น แสน ยาก ที่ จะ ทำได้

สำเร็จ ได้ ผล เต็ม ส่วน ร้อย การ ปลูกฝัง พื้นฐาน ของ จิตใจ ให้ แน่ใจ ว่า เรา จะ รัก

แผ่นดิน ไหน และ สัญชาติ อะไร นั่นเอง ที่ ทำให้ คน เป็น สัญชาติ อะไร แน่ ถ้า เรา

ไม่ รัก และ ไม่ รู้สึก ว่า มี ส่วน เป็น เจ้าของ แผ่นดิน นั้นแล้ว แม้ จะ เกิด เป็น เลือด

บริสุทธิ์ แห่ง สัญชาติ นั้น ร้อย เ ปอ ร์ เซ็น ต์ ก็ ป่วยการ คน ที่ ขายชาติ ขาย แผ่นดิน

ได้ ก็ เพราะ เหตุ นี้ เพราะ เขา มี เหตุ ที่ ทำให้ ไม่ รู้สึก ว่า เป็น เจ้าของ แผ่นดิน นั้น ด้วย

เขา ก็ จะ ครึ่งๆ กลางๆ อยู่ อย่าง นั้น ซึ่ง ไม่ ใช่ คุณสมบัติ เลย เป็น โทษ สมบัติ แท้ๆ

ก่อน หน้า นี้ ขึ้น ไป แม้ จะ รัก บุตร ชาย คน เดียว สุด สวาสดิ์เช่น ไร มิส เ ตอ ร์ส เป็น-

เซ อร์ ก็ ยัง ไม่ แน่ใจ ใน ข้อ นี้ เพราะ คน อังกฤษ นั้น มาก ไป ด้วย อติ มานะ ทะนง ตน

แม้แต่ ผู้ มี สัญชาติ อังกฤษ เลือด อังกฤษ เต็มตัว เพียง แต่ ไป เกิด ใน เมือง อาณานิคม

มิ ใช่ เมือง มารดา เท่านั้น ก็ ยัง มี ความรู้สึก ดูแคลน เสีย แล้ว ว่า เป็น คน เกิด นอก

ประเทศ ไม่ ใช่ คน อังกฤษ ชั้น หนึ่ง นี่ เป็น ลักษณะ จิตใจ ของ คน อังกฤษ เมื่อ ก่อน

สงครามโลก คราว นี้ แต่ มา บัดนี้ มิส เ ตอ ร์ส เป็น เซ อร์ ดีใจและ แน่ใจ ว่า ทอม มี่

ได้ ผู้ ที่ จะ ปลูกฝัง หลัก ให้ เขา เขา จะ เติบโต ขึ้น เป็น สุภาพบุรุษ ที่ ดี งาม ได้ รับการ

อบรม อย่าง ลูก ผู้ดี ไทย แท้ และ มี การ ศึกษา วิชา อาชีพ สูง แม้ว่า ทรัพย์สิน ส่วน

ของ มิส เ ตอ ร์ส เป็น เซ อร์อัน ไม่ แน่ ว่า จะ ได้ คืน มา หรือ ไม่ นั้น จะ หมด หวัง ไป

แน่นอน ก็ตาม เพราะฉะนั้น เขา จึง รวบ ตัว บุตร ชาย ไป กอด ไว้ แนบ อก ความ รัก

ความ อาลัย ท่วมท้น สุด ที่ จะ พรรณนา เป็น ถ้อยคำ เขา ไม่ ได้ พูด อะไร มาก เพราะ

พูด ไม่ ออก กอด บุตร ชาย ไว้ แล้ว พูด สอง สาม ประโยค

“จำ ที่ พ่อ สอน มี เกียรติ รัก เกียรติ เชื่อฟัง และ มี วินัย ไม่ ร้องไห้

พระ คุ้มครอง เจ้า เถิด”

 

            (โปรดติดตามต่อในฉบับเต็ม)