ตีสนิทกับความตาย

นิสา |
26/08/2014

เกิด แก่ เจ็บ ตาย เป็นของธรรมดา โดยเฉพาะความตาย ไม่ว่าคุณจะเป็นใครมาจากไหน จะใหญ่คับฟ้าหรือต่ำเตี้ยเรี่ยดิน ก็หนีไม่พ้นความตาย แต่ถ้าถามคนส่วนใหญ่ที่ต่างรู้ว่าตัวเองต้องตายแน่ๆ แล้วคนเหล่านั้นพร้อมที่จะตายแล้วหรือยัง คนส่วนใหญ่ก็คงตอบว่ายังไม่พร้อมที่จะตาย หรือจริงๆก็คือยังไม่อยากตาย มากกว่า ยังอยากใช้ชีวิต อยากเที่ยว อยากทำงาน อยากมีครอบครัวก่อน ทำให้ความตายกลายเป็นสิ่งที่เราละเลย เพราะคิดว่ายังมาไม่ถึง และยังมีเองอื่นที่ต้องทำ แต่จริงๆแล้วนั่นเป็นความเข้าใจที่ผิดมากๆ เพราะเราจะต้องไม่ลืมว่าความตายใกล้ตัวเรามากๆ เราตายได้ทุกเมื่อและไม่รู้ว่าจะตายเมื่อไหร่ เราอาจจะตายพรุ่งนี้ มะรืน อาทิตย์หน้า เดือนหน้า ปีหน้า หรือแม้กระทั่งในอีกเสี้ยววินาทีข้างหน้าก็ได้ เมื่อเป็นเช่นนี้เราจะเห็นความจริงว่า ความตายนั้นน่ากลัวแค่ไหน หนังสือเล่มนี้จึงเป็นความพยายามของพระอาจารย์มานพในการอธิบายวิธีการจัดการกับตัวเองเพื่อตั้งรับกับความตายที่จะมาเยือน ไม่ใช่ในความหมายที่ว่าจะทำยังไงไม่ให้ตายหรือมีอายุยืนยาวนานที่สุด แต่ในความหมายที่ว่าเราควรเตรียมกาย เตรียมใจอย่างไรก่อนตาย ลมหายใจสุดท้ายก่อนตายควรเป็นอย่างไร และตายแล้วไปไหน เรื่องแรกคือการเตรียมตัวก่อนตาย ผู้เขียนได้พูดถึงหลายประเด็นเหมือนกัน อย่างเช่นเรื่องการวางจิต ทำใจเมื่อใกล้ตาย อารมณ์ที่ปรากฏในเวลาใกล้ตาย 3 ประการ เมื่ออารมณ์ขุ่นมัวตอนใกล้ตาย จะทำอย่างไรไม่ให้ไปทุคติภูมิ เป็นต้น เรื่องที่สองคือ ลมหายใจสุดท้ายก่อนตาย เช่นเรื่องการเวียนว่ายตายเกิดในวัฏสงสาร ประสบการณ์ก่อนตาย อดีตกรรมตามมาส่งผลได้ไหม คุณสมบัติของบุคคลที่พร้อมจะตาย เรื่องที่สาม ตายแล้วไปไหน เช่นความตายในทัศนะทางพุทธศาสนา ทำอย่างไรจึงจะไม่ต้องเกิดอีก มนุษย์มาจากไหน ทำไมมนุษย์จึงไม่เหมือนกัน จากที่อ่านดูเนื้อหาทั้งหมดแล้ว ผมว่าหนังสือเล่มนี้มีเสน่ห์ตรงที่การพูดถึงเรื่องราวของความตายที่เป็นเสมือนปริศนาที่มนุษย์ยังหาคำตอบไม่ได้ คนที่หยิบหนังสือเล่มนี้ขึ้นมาอ่านส่วนใหญ่ก็คาดหวังว่าจะได้รับคำอธิบายเกี่ยวกับความตายที่เป็นรูปธรรมมากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้จากผู้รู้จริง แต่ถามว่าในโลกนี้จะมีใครรู้จริงเรื่องความตายเท่ากับคนที่เคยตาย การอธิบายเรื่องความตายจากคนที่ยังมีชีวิตอยู่ เป็นเรื่องที่ปฏิเสธไม่ได้ว่าผู้อ่านจะต้องเคลือบแคลงสงสัยในสิ่งที่เขียน ซึ่งคำอธิบายของหนังสือเล่มนี้ก็ยังเป็นเช่นนั้นอยู่ ยังมีความคลุมเครือและให้น้ำหนักไปที่การอธิบายความดีความชั่วแบบพุทธมากกว่าที่จะให้คำอธิบายแบบตรงประเด็นตรงคำถาม