อยู่กับฮิตเลอร์จนชั่วโมงสุดท้าย (บันทึกความทรงจำฯ)

ฐาปนัส |
01/07/2014

ผู้แต่ง เทราเดล ยุงเงอ ผู้แปล อำภา โอตระกูล สำนักพิมพ์ โครงการจัดพิมพ์คบไฟ จำนวนหน้าหนังสือ 312 หน้า ในระยะ 50 ปี ที่ผ่านมา หลังจากสงครามโลกครั้งที่ 2 ยุติลง มีหนังสือที่เขียนเกี่ยวกับฮิตเลอร์ และอาณาจักรไรซ์ที่สามของเยอรมัน พิมพ์ออกสู่ตลาดมากมาย ทั้งหนังสือวิชาการและมิใช่วิชาการ โดยทั่วไปที่จะเป็นงานที่ประณามความเลวร้ายของฮิตเลอร์และพรรคนาซี พร้อมทั้งโจมตีคนเยอรมันสมัยนั้นที่ยอมปล่อยให้รัฐบาลเผด็จการของฮิตเลอร์นำประเทศไปสู่สงคราม และความหายนะ ถึงกระนั้นเมื่อหนังสือบันทึกความทรงจำ เรื่อง "อยู่กับฮิตเลอร์จนชั่วโมงสุดท้าย" ของเทราเดล ยุงเงอ ซึ่งเล่าเรื่องราวชีวิตของเธอในระหว่างทำงานเป็นเลขานุการของฮิตเลอร์ออกสู่ตลาดในปี ค.ศ.2002 ก็ปรากฏมีผู้อ่านให้ความสนใจกันอย่างคับคั่ง กลายเป็นหนังสือขายดี มีการถกเถียงโต้แย้งกันอย่างกว้างขวาง ฝ่ายหนี่งเห็นว่าเป็นหนังสือมีประโยชน์น่าอ่าน ทำให้เราได้รู้จักฮิตเลอร์ในมุมมองใหม่ ในฐานมนุษย์ธรรมดาคนหนึ่งอย่างที่ไม่เคยรู้จักกันมาก่อน แต่อีกฝ่ายตำหนิว่าเป็นหนังสือที่ให้ภาพฮิตเลอร์ดีเกินไป เพราะผู้เขียนเล่าเรื่องอย่างไร้เดียงสา โดยมิแยกตัวออกห่างจากบุคคลที่ตนรู้จัก สะท้อนให้เห็นความหลงใหลภาพลักษณ์ผิวเผินของฮิตเลอร์ ซึ่งนับว่าเป็นอันตรายอย่างยิ่งสำหรับผู้อ่านที่แยกแยะไม่เป็น เพราะอาจนำไปสู่ความรู้สึกนิยมชมชอบฮิตเลอร์อย่างผิดๆ ได้ ผมเข้าใจนะครับ ว่าทำไมถึงต้องมีอีกฝ่ายมาตำหนิตามคำโปรยด้านหลัง เพราะว่าหนังสือเล่มนี้บอกเล่ามาจากความทรงจำของเลขานุการคนสนิทของอดอล์ฟ ฮิตเลอร์ ผู้นำอาณาจักรไรซ์ที่สามของเยอรมันและหัวหน้าพรรนาซี ซึ่งตอนนั้นก็เป็นที่รู้กันดีว่า ชาวเยอรมันอยู่ในสภาพ "ชาตินิยม" หรือจะเรียกว่า "คลั่งชาติ" ก็ไม่ผิดครับ ผมขอพูดเป็นกลาง ๆ นะครับ เนื่องจากเรื่องนี้เป็นเรื่องที่ค่อนข้างละเอียดอ่อน การที่ผมพูดถึงฮิตเลอร์มากเกินไป อาจจะไม่ค่อยดีในสายตาบางคน โดยรวมแล้วหนังสือเล่มนี้เป็นหนังสือที่สนุกครับ และจะสนุกมากสำหรับคนที่สนใจประวัติศาสตร์ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ซึ่งผมก็ยอมรับว่าผมเองก็สนใจมาก สงครามโลกครั้งที่ 2 ดูมันมีสีสันมากกว่าคั้งที่ 1 นะครับ แม้ว่าในครังนี้จะมีผู้คนที่ต้องเสียชีวิตมากกว่าสงครามโลกครั้งที่ 1 หลายเท่าตัวเลยก็ตาม แต่ถ้าพูดถึงในด้านประวัติศาสตร์ มันน่าสนใจครับ ทุก ๆ เหตุการณ์จะต้องมีคำถามว่า ทำไม ? เพื่อที่เราจะได้ไปหาคำตอบเอาครับ อย่างที่บอก เพราะเป็นคำบอกเล่าจากเลขานุการ ผู้ที่เทิดทูนฮิตเลอร์อย่างหมดหัวใจ (ผมเชื่อว่านายทหารคนสนิททุกคนก็เป็นเช่นนี้ครับ) ทำให้ฮิตเลอร์จากหนังสือเล่มนี้ดูเป็นมนุษย์ปุถุชนธรรมดา ๆ คนหนึ่งที่มีหัวใจที่จะรักใคร มีโลกส่วนตัวเป็นของตัวเองอย่างเงียบ ๆ แบบที่อาจจะไม่เคยมีใครรู้มาก่อน (เว้นแต่จะอ่านภาคภาษาอังกฤษได้ครับ มีบทความมากมายที่น่าสนใจ) แต่ก็นั่นแหละครับ ภาพลักษณ์ของฮิตเลอร์ในหนังสือเล่มนี้เลยดูเหมือนจะเป็นคนดีมากเกินกว่าคนที่สั่งฆ่าชาวยิวมากกว่า 3 ล้านคน (หรือผมจำผิดนะ) สรุปว่า ถ้าอ่านอย่างเป็นกลาง มันก็เป็นหนังสือประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจเล่มหนึ่งที่อ่านเพลิน ๆ แต่ถ้าเข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง มันก็จะเป็นเหมือนดาบ 2 คมครับ ฝั่งที่นิยมชมชอบฮิตเลอร์เงียบ ๆ ก็อาจจะเพิ่มความนิยมชมชอบมากไปอีก แต่ฝ่ายที่ไม่ชอบ ก็คงจะว่าผู้แต่งเละครับ แต่จริง ๆ ผมอยากให้ลองอ่านกันนะครับ จะได้รู้ว่า แท้จริงชายผู้โหดร้ายผู้นี้ มีที่มาที่ไปอย่างไร แล้วภายใต้ความเย็นชา ความเป็นระเบียบของเขา ซ่อนอะไรไว้ในใจบ้าง แล้วที่ต้องแอบหัวเราะเบา ๆ ก็คือส่วนในเรื่องความรักของเขาครับ ผมเองก็หัวเราะ ไม่คิดเลยว่าชายคนนี้ จะมีความรักที่น่ารักมากเลยทีเดียว และที่น่าสนใจมาก ๆ ก็คือ การเสียชีวิตของเขาที่ยังเป็นปริศนาอยู่ทุกวันนี้เพราะหาศพไม่เจอครับ ผมอ่านแล้วก็สะเทือนใจไม่น้อย แต่ก็คิดว่าเหมาะสมดีแล้วครับที่เขามีจุดจบเช่นนี้