ธรรมะทำไม

ปุณิกา |
18/08/2014

ทำไมประเทศไทยที่เรียกตัวเองว่าเป็นเมืองพุทธ เป็นเมืองศูนย์กลางพุทธศาสนาของโลกและมีคนส่วนใหญ่นับถือพระพุทธศาสนา จึงยังคงเต็มไปด้วยชาวพุทธที่ยังคงหลงงมงายอยู่กับความเชื่อเดิมๆ ซึ่งเป็นความเชื่อที่ไร้สาระ หาที่มาที่ไปและพิสูจน์ด้วยหลักการใดๆไม่ได้เลย คนไทยเรียนพุทธศาสนาตั้งแต่เป็นเด็กเรื่อยมาจนโต แล้วก็ยังอยู่ท่ามกลางสิ่งแวดล้อมที่เต็มไปด้วยพุทธศาสนาทั้งวัดวาอารามต่างๆ และที่สำคัญพุทธศาสนาได้แทรกซึมเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตคนไทยเลยก็ว่าได้ แต่ทำไมในความเป็นจริงความเข้าใจของคนไทยในเรื่องธรรมะจึงยังดูห่างไกลกับสาระของมันอย่างที่ควรจะเป็น หนังสือเล่มนี้มีจุดประสงค์ที่ต้องการให้คนไทยในฐานะชาวพุทธ เรียกตัวเองว่าเป็นชาวพุทธได้อย่างเต็มปาก หมายความว่าเป็นชาวพุทธที่มีความรู้ความใจในศาสนาอย่างถูกต้อง เป็นชาวพุทธที่ยึดถือธรรมะของพระพุทธองค์อย่างแท้จริง มากกว่าสิ่งที่ไม่เป็นสาระที่ผู้เขียนเรียกว่าเปลือก เป็นชาวพุทธจากความตั้งใจที่จะเป็นไม่ใช่เป็นชาวพุทธเพราะเกิดเป็นคนไทย เพราะวัฒนธรรม หรือสังคมรอบข้างบังคับให้เป็น ภายใต้วิธีคิดแบบนี้ผู้เขียนเลยเลือกที่จะใช้วิธีการนำเสนอแบบถามตอบ หรือ ปุจฉา วิสัชนา เหตุผลก็คือวิธีการถามตอบแบนี้สะท้อนให้เห็นว่ามีคนจำนวนไม่น้อยที่นับถือพุทธศาสนาที่ยังมีคำถามคาใจเกี่ยวกับบทบาทของพุทธศาสนาในปัจจุบันว่ายังคงยึดโยงอยู่กับหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าแค่ไหน เป็นการตั้งคำถามกับพิธีกรรม ประเพณี หรือค่านิยมหลายอย่างที่เราคนไทยปฏิบัติตามๆกันมาโดยไม่มีใครกล้าที่จะลุกขึ้นมาตั้งข้อสงสัยถึงที่มาที่ไปหรือเหตุผลที่เราต้องทำเช่นนั้น หรือแม้กระทั่งว่าเราทำไมต้องทำในสิ่งที่แม้ตัวเราเองก็มีรู้ความหมายของมันว่าทำไปเพื่ออะไร แต่เราก็ทำไปด้วยความเชื่องมงายล้วนๆ เช่นคำถามง่ายๆว่า พระสวดอะไรในงานศพ มีคนมาถามพระอาจารย์ ว.ว่าทำไมไม่แปลบทสวดมนต์เป็นภาษาไทยที่คนฟังสามารถฟังรู้เรื่อง จะได้เข้าใจบทสวดมนต์มากยิ่งขึ้น พระอาจารย์ตอบว่า การฟังสวดแม้จะไม่เข้าใจ แต่การที่เราตั้งใจฟังก็ย่อมได้สมาธิเหมือนกัน ซึ่งจัดเป็นบุญอย่างหนึ่งเรียกว่า ภาวนามัย คือบุญจากการฝึกจิต คำตอบนี้สำหรับผมผิดหวังนิดหน่อย : ) แต่ก็พอฟังได้ แต่ที่ชอบก็คืออาจารย์สรุปว่าพิธีกรรมคือสื่อที่จะนำคนเข้าสู่ธรรม ถ้าพิธีกรรมไม่เปิดโอกาสให้คนเข้าสู่ธรรมพิธีกรรมนั้นๆก็ไร้ความหมาย นอกจากเรื่องนี้ก็ยังมีคำถามที่น่าสนใจอีกหลายคำถามอย่างเช่นนั่งสมาธิทำไมต้องขวาทับซ้าย อะไรคือสิ่งที่ควรเห็นเมื่อฝึกสมาธิ ทำไมวัยรุ่นไทยถึงไม่นิยมเข้าวัด ฯลฯ เป็นหนังสือที่อ่านได้เรื่อยๆดี เพลินๆ ได้สาระแต่ไม่เครียดมากจนเกินไป