ความเรียบง่ายไร้กาลเวลา การมีชีวิตอย่างสร้างสรรค์ในสังคมบริโภค

นิสา |
26/08/2014

ในปัจจุบันเราคงเคยได้ยินคำว่าทฤษฎีเศรษฐกิจพอเพียงหรือปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงอยู่บ่อยครั้ง คำๆนี้ดูเหมือนจะกลายเป็นแนวคิดหลักที่กำลังถูกปลูกฝังให้เกิดขึ้นในสังคมไทย ในการเรียนการสอนของโรงเรียนก็ดี ในสระดับนโยบายของประเทศก็ดี เศรษฐกิจพอเพียงได้กลายเป็นเรื่องที่ไม่พูดถึงไม่ได้ เหมือนกับว่าคนไทยกำลังถูกซึมซับค่านิยมเศรษฐกิจพอเพียงนี้ เราอาจเข้าใจความหมายในเบื้องต้นแตกต่างกันออกไปว่าความพอเพียงนั้นคืออะไร บางคนเข้าใจความหมายของคำๆนี้อย่างสุดโต่งว่า คือการใช้ชีวิตแบบไม่พึ่งพาใครหรือสิ่งใด เป็นการอยู่กับตัวเอง ทำตัวเองให้ย้อนอดีตกลับไปซัก 30-40 ปีที่แล้ว ตัดขาดจากเทคโนโลยีและสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ แต่อย่างที่บอกว่าความเข้าใจเช่นนี้เป็นความเข้าใจที่สุดโต่งเกินไป อันที่จริงแล้วคำว่าพอเพียงนั้นหมายถึง การมีชีวิตที่สามารถสร้างความสุขได้อย่างเรียบง่ายที่สุด เป็นความสุขภายในที่เกิดจากตัวเราเอง ไม่ใช่ความสุขที่เกิดจากการดิ้นรนไขว่คว้าปัจจัยภายนอกต่างๆเพื่อสนองความต้องการอย่างไม่มีที่สิ้นสุด ซึ่งหนังสือเล่มนี้ได้ยืนยันความหมายนี้อย่างชัดเจน แต่ท่ามกลางกระแสทุนนิยมในโลกที่เต็มไปด้วยการแข่งขัน จะมีคนไทยหรือใครซักกี่คนที่จะมีความกล้าหาญที่จะเดินในเส้นทางแห่งความเรียบง่ายนี้ หลายคนปฏิเสธ หลายคนกลัว หลายคนสนใจแต่ก็ไม่รู้ว่าจะเริ่มต้นยังไง ทั้งนี้ก็เพราะลัทธิบริโภคนิยมได้หยั่งรากลึกและมีอิทธิพลต่อความคิดและชีวิตของคนในสังคมไปมากแล้ว การจะตัดสินใจเลือกที่จะเดินสวนกระแสจึงไม่ใช่เรื่องง่าย แต่หนังสือเล่มนี้เมื่ออ่านแล้วอาจทำให้ผู้อ่านพอมองเห็นแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์มากขึ้นว่า จริงๆแล้วการใช้ชีวิตแบบเรียบง่ายพอเพียงของผู้เขียนหนังสือเล่มนี้ไม่ได้ยากเย็นแสนเข็ญอะไร และที่สำคัญผู้อ่านอาจได้เห็นข้อเปรียบเทียบระหว่างความสุขที่เกิดจากการมีชีวิตที่เรียบง่ายแบบผู้เขียนกับความสุขที่เกิดจากความฟุ่มเฟือย ว่าความสุขอย่างไหนเป็นความสุขที่ยั่งยืนและเป็นสิ่งที่ผู้อ่านต้องการมากที่สุด ความน่าสนใจของหนังสือเล่มนี้ก็คือ การที่ผู้เขียนเป็นฝรั่ง เติบโตมาในสังคมตะวันตก ซึ่งแน่นอนว่าเป็นสังคมที่มีความเป็นทุนนิยมสูง แต่เขากลับเลือกที่จะค้นหาชีวิตที่มีความสุขในเส้นทางที่แตกต่างอย่างสิ้นเชิง อะไรคือจุดเปลี่ยนในชีวิต ผู้อ่านสามารถหาคำตอบได้จากบทแรกของหนังสือเล่มนี้ ในแง่ของเนื้อหา แก่นของหนังสือเล่มนี้น่าจะอยู่ที่คำว่า เรียบง่าย และทำงานเพื่อความอิ่มเอมใจไม่ใช่เพื่อความร่ำรวยมั่งคั่ง เงินเปรียบเหมือนผลพลอยได้จากการทำงานมากกว่าเป้าหมาย อ่านดูแล้วจะเห็นว่าเป็นเรื่องอุดมคติมากๆ แล้วก็เป็นเรื่องยากที่จะปรับความคิดของตัวเองให้เป็นแบบนั้น แต่หนังสือบอกว่าจริงๆแล้วไม่มีอะไรยาก ขึ้นอยู่กับตัวเองว่าจะเริ่มเดินก้างแรกเมื่อไหร่ หนังสือสามารถจูงใจให้เรากล้าที่จะใช้ชีวิตแบพอเพียงได้มากขึ้น และแสดงให้เห็นว่าความสุขที่เกิดจากความเรียบง่ายนั้น เป็นความสุขที่สร้างความอิ่มเอมใจและยั่งยืนมากเพียงใด