สี่แผ่นดิน (เล่ม 1-2) (มรว.คึกฤทธิ์ ปราโมทย์)

ฐาปนัส |
21/07/2014

ผู้แต่ง ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช สำนักพิมพ์ ดอกหญ้า 2000 จำนวนหน้าหนังสือ 617 หน้า ผมได้ดูสี่แผ่นดินเวอร์ชันละคร ที่ออกอากาศทางช่อง 9 ที่คุณตุ้ย ธีรภัทรเล่นเป็นคุณเปรม เมื่อตอนเด็ก ๆ ครับ อยากจะบอกว่าติดมาก เพราะผมรักอะไรที่เป็นประวัติศาสตร์ไทย เคยตั้งใจว่า ไม่ว่ายังไง ก็จะขออ่านแบบเป็นเล่มดูสักครั้ง และเมื่อปีที่แล้ว ผมก็ได้อ่านอย่าง สมความตั้งใจครับ ผมได้มาเป็นไฟล์ pdf ตอนแรกที่เห็นจำนวนหน้าแล้วก็คิดหนักอยู่ แต่ก็ตกลงใจที่จะอ่านวันนั้นเลยครับ โดยสี่แผ่นดิน เป็นเรื่องราวชีวิตของ พลอย บุตรสาวของพระยาพิพิธ กับนางแช่ม อดีตข้าหลวงของเสด็จพระองค์หนึ่ง โดยจะเริ่มตั้งแต่พลอยยังเด็ก ไปจนถึงวาระสุดท้ายในชีวิตของพลอยที่กินเวลาทั้งหมดสี่แผ่นดินครับ โดยจะเริ่มจากในสมัยของรัชกาลที่ 5 พลอยถือกำเนิดในฐานะลูกภรรยาเอก แต่ไม่ใช่คุณหญิง มีพี่น้องทั้งหมด 6 คน (เอาแต่ที่สำคัญนะครับ) ลูกของคุณหญิงมีทั้งหมด 3 คนคือคุณอิ่ม คุณชิต และคุณเชย คุณเชยจะสนิทกับพลอยและรักพลอยมากที่สุด พลอยมีพี่ชายคนหนึ่งชื่อเพิ่ม และมีน้องสาวต่างแม่อีกคนชื่อ หวาน เรื่องราวดำเนินมาจนพลอยอายุได้ 10 ขวบ แม่แช่มแม่ของพลอยได้ตกลงใจที่จะเอาตัวพลอยไปถวายเสด็จ และทิ้งพ่อเพิ่มไว้กับเจ้าคุณพ่อ ครั้งนั้นเป็นครั้งแรกที่พลอยได้ออกจากบ้านและได้เห็นอะไรใหม่ ๆ แม่แช่มพาพลอยเข้าไปถวายตัวกับเสด็จในวัง โดยให้อยู่กับคุณสาย ข้าหลวงคนสนิทของเสด็จ เมื่อพลอยถวายตัวเสร็จ คุณสายจึงแนะนำให้พลอยรู้จักกับช้อย หลานสาวของคุณสายที่อยู่มาก่อนนานแล้ว เรื่องราวก็จะดำเนินไปเรื่อย ๆ โดยจะบรรยายความเป็นอยู่ของพลอยในวัง ตรงนี้จะค่อนข้างเห็นภาพชัดครับ เมื่อถึงเวลาพอสมควร พลอยกับช้อยก็ถึงเวลาที่จะต้องโกนจุก เมื่อจบงานโกนจุกพลอยก็พบว่า แม่เสียชีวิตไปแล้ว จากนั้นพลอยก็อาศัยอยู่ในวังจนเริ่มจะโตเป็นสาว การที่พลอยสนิทกับช้อย ทำให้พลอยสนิทกับครอบครัวของช้อย รวมไปถึงพี่เนื่อง พี่ชายของช้อยด้วย พี่เนื่องแอบหลงรักพลอย ซึ่งพลอยก็แอบมีใจให้พี่เนื่องเช่นกัน จนกระทั่งพี่เนื่องถูกส่งตัวไปรับราชการที่นครสวรรค์ พี่เนื่องจึงให้สัญญากับพลอยว่าจะกลับมาแต่งงานกับพลอย ระหว่างนั้นพลอยก็ได้พบกับคุณเปรมเป็นครั้งแรกเมื่อครั้งคุณเปรมยังเป็นมหาดเล็ก พลอยออกอาการไม่พอใจมากนักที่คุณเปรมมาตามดูตัว คุณเปรมจึงได้เข้าทางผู้ใหญ่ ประจวบกับพี่เนื่องผิดสัญญา สุดท้ายพลอยจึงได้แต่งงานกับคุณเปรม เมื่อแต่งงานไปแล้ว พลอยจึงพบว่าคุณเปรมมีลูกติดอยู่ 1 คน ซึ่งพลอยก็ไม่ได้โกรธเคืองอะไร รักตาอ้นเหมือนลูกคนหนึ่ง และพลอยก็ได้ให้กำเนิดบุตร 2 คน โดยในช่วงพลอยท้องลูกคนที่สอง พระเจ้าอยู่หัวก็ประชวรและเสด็จสวรรคตในเวลาต่อมา แผ่นดินที่ 2 จะเน้นไปที่ในส่วนของคุณเปรมเป็นพิเศษ ในช่วงนั้นเกิดสงครามโลกครั้งที่หนึ่งขึ้นพอดี พลอยเองก็ไม่ได้อยู่ในวังแล้ว จึงได้แต่ฟังข่าวสารด้านนอกจากคุณเปรม จะมีบ้างครั้งที่ช้อยแวะมาหา แต่ก็ไม่ได้คุยกันมากนัก ในแผ่นดินนี้จะเริ่มเน้นไปที่ลูก ๆ ของพลอยที่คุณเปรมตัดสินใจส่งไปเรียนต่อที่ต่างประเทศ และในแผ่นดินนี้พลอยได้พบเห็นอะไรต่าง ๆ ที่เปลี่ยนไปมากจากยุคสมัยเดิมที่เคยมี และเรื่องราวในแผ่นดินนี้จบลงที่ ตาอั้น บุตรคนแรกพาเมียแหม่มกลับมาจากต่างประเทศ ส่วนตาอ๊อดยังเหลือเวลาอีก 1 ปีถึงจะได้กลับมา เมื่อขึ้นแผ่นดินที่ 3 คุณเปรมมีอาการล้มเจ็บจากการตรอมใจ ตรงนี้ทำให้พลอยเป็นห่วงมาก สิ่งเดียวที่คุณเปรมยังสนใจอยู่คือการขี่ม้า และสุดท้ายคุณเปรมก็เสียชีวิตจากการตกม้า ด้านตาอ๊อดที่กลับมาจากเมืองนอกแล้ว ก็มามีปัญหาต่อที่ไม่สามารถหางานที่ถูกใจได้ ส่วนตาอั้นก็กำลังยึดมั่นในความคิดเรื่องการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ในแผ่นดินนี้จะค่อนข้างเห็นความเป็นแม่ของพลอยอย่างชัดเจนที่ไม่สามารถพูดอะไรได้เมื่อเห็นลูก ๆ ทะเลาะกันเอาเป็นเอาตาย อยากจะบอกว่าในช่วงแผ่นดินนี้เรื่องราวค่อนข้างเครียดครับ และแผ่นดินที่ 4 แผ่นดินสุดท้ายของพลอย ประไพ ลูกสาวคนเล็กของพลอยได้แต่งงานกับ เสวี เพื่อนของอั้น ในแผ่นดินนี้เกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 ขึ้น เราจะเห็นความวุ่นวายที่เกิดขึ้นในประเทศไทยสมัยนั้น อ๊อดที่ถูกอั้นกดดันอย่างหนักเรื่องทำงาน ก็ได้ไปทำงานที่เหมืองแร่แห่งหนึ่งทางภาคใต้ วันหนึ่งมีเครื่องบินมาทิ้งระเบิดที่บ้านที่พลอยอาศัยอยู่ ทำให้พลอยต้องย้ายกลับไปอยู่ที่บ้านเดิมที่พลอยอยู่มาตั้งแต่เด็ก จากนั้นไม่นานพลอยก็ได้รับรู้ข่าวร้ายว่า ตาอ๊อดเสียชีวิตจากไข้มาเลเรีย ตอนนี้ค่อนข้างเศร้ามากครับ อ้นที่ออกจากคุกเพราะเรื่องการเมืองได้ตัดสินใจบวชให้อ๊อด พลอยจึงรู้สึกว่าตัวเองหมดห่วงแล้ว จนกระทั่งเมื่อรัชกาลที่ 8 เสียชีวิตกะทันหัน เมื่อพลอยทราบข่าวก็สิ้นใจทันที หลังจากที่อ่านแล้ว ผมว่ามันสนุกมาก ๆ นะครับ ภาษาที่ใช้ก็เป็นภาษาง่าย ๆ ไม่ต้องตีความอะไรมาก ผมชอบมากเพราะเห็นภาพคนสมัยก่อนได้อย่างชัดเจน รวมไปถึงระเบียบปฏิบัติภายในวังที่อาจจะไม่สามารถหาอ่านได้ในปัจจุบัน การดำเนินเรื่องที่ไม่ค่อยเวิ่นเว้อ (อาจจะเอื่อย ๆ ไปบ้างตอนพลอยออกจากบ้านตอนเด็กครับ) ทำให้หนังสือ 617 หน้าเป็นหนังสือที่ไม่น่าเบื่อเลยแม้แต่นิดเดียวครับ ฉากที่เศร้าก็รู้สึกเศร้าใจจริง ๆ ฉากที่รู้สึกอบอุ่น ก็รู้สึกอบอุ่นตามไปได้จริง ๆ ครับ ผมว่าเป็นหนังสืออีก 1 เล่มที่คุ้มค่าและราคาไม่แพง อยากไปดูละครเวทีก็เงินไม่มีซะอย่างนั้น เลยต้องอ่านหนังสือไปก่อนครับ เวอร์ชันที่ช่อง 9 ทำ ก็ทำออกมาได้ดีนะครับ ไม่ผิดรายละเอียดเลย ผมยังซื้อแผ่นเก็บไว้ดูด้วย อยากจะแนะนำคู่กันเลยครับ