มองลึก นึกไกล ใจกว้าง

ปุณิกา |
06/08/2014

ก่อนอื่นต้องขอกล่าวถึงที่มาของหนังสือเล่มนี้ก่อนว่า หนังสือเล่มนี้มีที่มาจากปัญหาความแตกแยกของคนในสังคมไทยอันสืบเนื่องมาจากปัญหาความขัดแย้งทางการเมือง ตลอดระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมาคนในสังคมไทยถูกแบ่งแยกออกเป็นก๊กเป็นเหล่ากันอย่างชัดเจน แล้วเราก็ไม่ยอมเปิดใจที่จะรับฟังฝ่ายตรงกันข้าม เราถูกปิดหูปิดตาหรือจะเรียกให้ถูกคือเราปิดหูปิดตาตัวเอง ไม่ยอมรับรู้รับฟังข้อมูลจากรอบด้าน แต่เราเลือกที่จะเสพเฉพาะข้อมูลข่าวสารของฝ่ายที่เราจงรักภักดีเท่านั้นและนี่เองคือสาเหตุสำคัญที่ทำให้ปัญหาความแตกแยกของคนในสังคมยิ่งหยั่งรากลึกลงไปจนยากจะแก้ไขให้กลับดีขึ้นดังเดิม มาถึงตรงนี้ผู้อ่านคงพอเดาความหมายของชื่อหนังสือเล่มนี้ได้แล้วว่าหมายความว่าอย่างไร โดยสรุปก็คือมองลึกก็หมายความว่า มองให้ลึกลงไปกว่าที่ปรากฏต่อสายตาเรา ให้ใช้สติปัญญามองไม่ใช่ใช้ตามอง จะได้ไม่หลงผิดกับภาพลวงตาที่ปรากฏอยู่เบื้องหน้า นึกไกลก็หมายความว่า อย่านึกถึงแต่ประโยชน์ของตัวเองเพียงอย่างเดียว แต่ให้นึกถึงประโยชน์ของผู้อื่นที่อยู่ร่วมในสังคมเดียวกันด้วย และสุดท้ายใจกว้างก็หมายความว่า การมีใจเปิดกว้างยอมรับความแตกต่างในทุกมิติ ไม่ยึดตัวเองเป็นศูนย์กลางจักรวาลจนไม่ยอมเหลือพื้นที่ในการรับฟังความคิดเห็นที่แตกต่างจากตน ผมมองว่าหนังสือเล่มนี้มีคุณค่าทั้งในทางวรรณกรรมและในทางการใช้สื่อเพื่อสะท้อนปัญหาและสร้างสรรค์สังคม เป็นมุมองของผู้ที่มองทะลุจนเห็นสาเหตุสำคัญของปัญหาและมุ่งไปสู่การแก้ไขที่สาเหตุนั้นด้วยวิธีการแบบพุทธ ผมคิดว่าท่าน ว.วชิรเมธี กำลังทำตัวเป็นต้นแบบชั้นยอดให้กับคนในสังคมไทย กล่าวคือในฐานะพลเมืองคนหนึ่ง ท่านตระหนักถึงปัญหาของบ้านเมืองและพยายามช่วยหาทางออกให้กับปัญหา ในแง่ของบทบาทหน้าที่ของการเป็นพระ ท่านเข้าใจสถานะของตัวเองว่าตัวเองมีบทบาทหน้าที่อะไร และไม่พาตัวเองไปเป็นส่วนหนึ่งของปัญหา แต่กลับใช้บทบาทของตัวเองเพื่อแก้ปัญหา ซึ่งแน่นอนว่าเมื่อท่านเป็นพระในพุทธศาสนา ท่านก็ย่อมมองปัญหาและวิเคราะห์ทางออกให้กับปัญหาด้วยวิธีการแบบพุทธ กล่าวคือด้วยการมุ่งไปที่ต้นตอสาเหตุแล้วแก้ไขมันด้วยปัญญา วิธีการแบบนี้การันตีได้ว่าจะไม่มีใครบาดเจ็บล้มตาย เป็นการแก้ปัญหาแบบสันติวิธีและตรงประเด็นที่สุด ผมคิดว่าเมื่ออ่านหนังสือธรรมะแล้วได้แง่มุมอื่นๆ ที่นอกเหนือไปจากหลักธรรมคำสอนเป็นอะไรที่ถือว่ากำไรสำหรับผู้อ่าน หากคุณได้อ่านหนังสือเล่มนี้แล้ว ได้มีโอกาสทบทวนบทบาทหน้าที่ของตัวเองใหม่ด้วยการประยุกต์จากท่านอาจารย์ บางทีปัญหาของประเทศที่เป็นอยู่ตอนนี้อาจจะคลี่คลายลงไปโดยง่าย