ข้อคิดเรื่อง เกิด แก่ เจ็บ ตาย

นิสา |
24/08/2014

เกิด แก่ เจ็บ ตายเป็นเรื่องธรรมดา เป็นสัจธรรมของชีวิต แต่หลายคนก็ยังไม่เข้าใจความเป็นไปเช่นนี้ ทั้งๆที่เป็นเรื่องธรรมชาติและต้องเกิดขึ้นกับมนุษย์ทุกคน จริงๆแล้วถ้าจะพูดให้ถูกต้องพูดว่าหลายคนไม่สามารถยอมรับความเปลี่ยนแปลงไปสู่ความตายได้ เรื่องไม่อยากแก่ ไม่อยากตายในยุคสมัยนี้เห็นกันได้ชัดกว่าสมัยก่อนมาก ศัลยกรรมน่าจะเป็นตัวอย่างหนึ่งที่สะท้อนความคิดของคนในสังคมที่ให้คุณค่ากับความสวยความงามมากกว่าคุณค่าของการมีชีวิต เรื่องไม่อยากเจ็บนี่ก็เหมือนกัน เพราะปัจจุบันสิ่งแวดล้อมก็ดี อาหารการกินก็ดี หลายอย่างบั่นทอนสุขภาพกายและใจของเราไปอย่างมาก จึงเกิดสารพัดวิธีและเทคนิคต่างๆในการเสริมสร้างให้ร่างกายและจิตใจสมบูรณ์ หลายวิธีก็จะดูจะพิสดารดีเหมือนกัน หนังสือข้อคิดเรื่องเกิด แก่ เจ็บ ตาย ของอาจารย์คึกฤทธิ์เล่มนี้ เป็นหนังสือที่เขียนบอกเล่าเรื่องราวชีวิตที่แฝงแง่คิดและทัศนคติต่อการมีชีวิตหรือความเป็นไปในชีวิตของท่านในช่วงวัยต่างๆบนพื้นฐานของสัจธรรมดังกล่าว เป็นมุมมองหรือทัศนคติของอาจารย์ที่อ้างอิงหลักการในทางพุทธศาสนา ความคิดอ่านของท่านอาจารย์ในวัยชรา ย่อมมีความแหลมคมสมวัย แต่อย่าเข้าใจผิดว่าเป็นความคิดของคนแก่ที่ล้าสมัย หลายเรื่องที่ท่านอาจารย์พูดถึงมีความร่วมสมัยและสะท้อนความเป็นปัจจุบันของชีวิตยุคใหม่ได้ดีเลยทีเดียว ในช่วงบั้นปลายของชีวิตท่านอาจารย์เขียนไว้ในทำนองว่าให้เราเรียนรู้ที่จะรับสภาพที่เป็นคือเข้าใจว่าเราเป็นคนแก่แล้ว อย่าไปตั้งกฎเกณฑ์จุกจิก หรือเรียกร้องอะไรจากคนอื่นให้มากมาย ในทางตรงข้ามให้เราพยายามสร้างเงื่อนไขในชีวิตให้น้อยที่สุด เพราะเมื่อใดก็ตามที่เรามีเงื่อนไขในชีวิตมากเกินไป พอเราแก่ขึ้นไปเรื่อยๆเราก็จะหมดกำลังที่จะทำตามเงื่อนไขเหล่านั้น สุดท้ายเราก็จะเป็นทุกข์ และกลายเป็นคนแก่ที่ขี้กังวล หงุดหงิด ขี้บ่น ไม่มีใครรักใครเห็นใจ และถูกทอดทิ้งในที่สุด เรื่องการมีเงื่อนไขในชีวิตน้อยๆนี้ ผมว่าเป็นเรื่องที่คนหนุ่มสาวเองก็สามารถเอาไปปรับใช้ได้เหมือนกัน อีกเรื่องหนึ่งที่อาจารย์พูดไว้อย่างน่าสนใจก็คือเรื่องกรรม อาจารย์บอกว่า กรรมเป็นข้อเท็จจริงไม่ใช่กฎ ไม่มีใครมาบัญญัติ เป็นเรื่องของความจริงตามธรรมชาติเหมือนพระอาทิตย์ขึ้นพระอาทิตย์ตก เพราะฉะนั้นหลายคนที่ชอบบ่นว่าอุตส่าห์ทำดีมาทั้งชีวิตแล้วทำไมต้องมายากลำบากแบบนี้ คำตอบก็คือ “ก็เพราะมึงไม่ได้ทำความดีจริงอย่างที่มึงนึกนะสิ” เรื่องนี้สะท้อนให้เห็นตัวตนของอาจารย์ว่าท่านเป็นคนตรงไปตรงมา เป็นคนแก่ที่ไม่ใช่แก่แล้วแก่เลย แต่เป็นคนแก่ที่ยังหนุ่มทางความคิดอยู่ตลอดเวลา การอ่านหนังสือเล่มนี้ไม่ใช่การอ่านว่าท่านคิดอย่างไรในเรื่องเกิด แก่ เจ็บ ตาย แต่เป็นการอ่านเพื่อเตรียมความพร้อมให้กับตัวเองเมื่อวันที่สิ่งเหล่านั้นจะมาถึง เป็นการเรียนรู้เพื่อเตรียมตัวเองจากประสบการณ์ของคนที่ผ่านร้อนผ่านหนาวมาหลายสิบปี